Аерозагадување

Загадување претставува внесување на нови и некарактеристични материи во животната средина,како и зголемување на нивото на нормалната концентрација на веке постоечките материи во истата. Загадувањето може да биде предизвикано од природни и човечки извори.
Директни  објекти изложени на загадување се водата,воздухот и почвата.
Индиректни објекти на загадувањето се лугето,растенијата и животните.
Јас ке објаснам поконкретно за загадувањето на воздухот.
Загадување на воздухот
Воздухот е природна гасовита материја составена од 99% азот и кислород и 1%разни други материи. Изворите на загадување на воздухот се делат на природни и вештачки.

Природни загадувачи на воздухот (вулканските ерупции,земјотреси и пожари),вештачки загадувачи на воздухот се индустријата,сообракајот,енергетиката,согорување на разни отпадни материи итн.Наведените извори предизвикуваат загадувања на воздухот со сулфур диоксид,азотни оксиди,јаглероден моноксид,олово сулфат,чад и разни честици-аероседименти.
Под загадување на воздухот се подразбира внесување на нови некарактеристични,физички,хемиски,биолошки материи во атмосверскиот воздух или промена на одамна веке присутните концентрации на овие материи во животната средина.
Загадувањето на воздухот во домовите,како и квалитетот на градскиот воздух се наведени како два од светските најголеми проблеми со загадување во извештајот во 2008 за најмногу загадени места на Институтот Блек Смит.Загадувач на воздухот е секоја супстаца која може да предизвика штета на лугето и животната средина.Загадувачите можат да бидат во форма на цврсти честици,течни капки или гасови.Освен тоа,тие можат да се природни или создадени од човекот.Загадувачите би можеле да се класифицираат како примарни или секундарни.Обично примарните загадувачи директно се испуштаат од даден процес,како пепелта од вулканските ерупции,јаглеродниот моноксид од испустите на моторните возила или сулфурниот диоксид ослободен од фабриките.Секударните загадувачи не се испуштаат директно,туку тие се создаваат во воздухот со реакциите или заемнодејствата мегу примарните загадувачи. Важе пример на секундарен загадувач е приземниот озон-еден од многуте секундари загадувачи кои се составен дел од фотохемискиот смог.

Основни загадувачи
Како основни примарни загадувачи на воздухот се јавуваат:
Сулфурни оксиди . CO2  се создава од вулканите како и при различни индустриски процеси.Бидејки јагленот и нафтата често содржат сулфурни соединенија,со нивното согорување се добива сулфурен диоксид. Со натамамошата оксидација се обврзува H2SO4, а со тоа  и кисел дожд. Ова е една од причините за загриженост за користењето на овие горива.
Азотни оксиди особено азот диоксид се испушта при согорувањето на високи температури.Може да се забележи во вид на кафеави магли над градовите.
Јаглерод моноксид е безбоен без мирис и неиритирачки,но многу отровен гас.Тој е производ на целосното согорување на горивата какви што се приридиот гас ,јагленот или дрвото.Испустите од возилата се главен извор на јаглерод моноксид.
Јаглерод диоксид е безбоен без мирис и неотровен стакленички гас кој се поврзува и со закиселувањето на океаните се испушта при согорување,произвидство на цемент и дишење.Инаку тој се рециклира во атмосверата во јаглеродниот циклус.
Испарливи органски соединенија –ова се важни загадувачи на воздухот
Партикулатна материја –партикулатите се неизменично означувани како партикулатна материја или фини партикули се ситни честички на цврста материја или течност суспедирани во гас.
Перзистентни слободни радикали поврзани со фините честички од воздухот можат да предизвикаат кардиопулмоарни заболувања.

Кисел дожд

Кон крајот на 19 век за прв пат било забележено појава на дождови чија ph вредност била пониска од ph на природните дождови односно 5.6. Сите дождови чија ph вредност е пониска од 5 се сметаат за кисели дождови. Во Македонија биле забележени дождови со ph  од околу 4. Нај кисели дождови досега се забележени во Шкотска во 1924 год со ph 2.4.Главни компонентни на киселите дождови е јаглеродната киселина која е слаба киселина и не ја намалува многу ph вредноста на дождовите.Освен јаглеродна киселина забележана е и присуство на сулфурна киселина до 70% и азотна киселина до 60% кои ја намалуваат phдо 4.5.Во атмосверата има големо количество на SO2 и No2 кои преминуваат во соодветни киселини H2SO4 и HNO3.Освен овие киселини киселите дождови содржат и HCI до 6% и други органски киселини.

Сообраќајот и загадување на воздухот

Старите возила се сметаат за едни од најголемите загадувачи на водухот.Зачаен е фактот дека новите возила се карактеризираат со ниска емисија на јаглерод диоксид и штетни честички во воздухот,располагаат со посебни филтри кои ги задржуваат штетните канцерогени честички и не ги пуштаат во атмосверата.Наспроти ова во последните 3 години  се внесоа многу половни возила со еуро 1 или еуро 2 нортматив кои немаат заштитни филтри и емитуваат огромна количина на штетни честички во воздухот.Според нив со увозот на користени автомобили е задоволен социјалниот момент на сегментот потрошувачки кои покрај тоа што не беа во можност да купат нов автомобил успеаа да го заменат својот престар автомобил со само стар автомобил кој е одговара на еколошките стадарди.Во Скопје последите мерења на штетните честички а воздухот покажаа дека загадувањето е 20 пати поголемо од дозволените граници. Според европските стандарди максимално доволеата граница е 50 милиграми а кубен метар. Годишно умираат по илјада триста и педесет луге вели анализата на светска банка од загадување на воздухот со ситни лебдечки честички.

Како да го отстранеме загадувањето?

-отстраување примена на филтри за воздух
-редукција на NOx со примена на каталитичко конвертори
-контрола на јаглеводороди последователни согорувачи во автомобили и во идустриски печки